Met steun van Triodos Foundation heeft De BosBoerderij inmiddels een goede basis gelegd voor de verdere ontwikkeling van syntropische agroforestry. Deze methode brengt bosbeheer, natuurlijke groei en voedselproductie samen.

Productie en natuurherstel hand in hand

De conventionele landbouw heeft onze bodem de afgelopen decennia zwaar uitgeput. Dit leidt tot verlies van biodiversiteit en verstoorde waterkringlopen. Syntropische landbouw biedt hier een antwoord op door de natuur na te bootsen. Op de locaties van De BosBoerderij worden diverse gewassen, bomen en struiken geplant, waardoor de bodem wordt verrijkt, CO₂ wordt vastgelegd en een robuust ecosysteem ontstaat waarin zowel planten als dieren floreren. Deze methode toont aan dat landbouw kan zorgen voor zowel voedselproductie als natuurherstel.

Syntropische landbouw sluit aan bij regeneratieve landbouw, agroforestry en voedselbossen, maar onderscheidt zich door een unieke aanpak waarbij de mens een actieve rol speelt in het beheer van het ecosysteem. De focus ligt op de samenwerking tussen verschillende plantensoorten; bomen, struiken en gewassen worden zodanig gecombineerd dat ze elkaar versterken en de bodem steeds vruchtbaarder maken. Met de helpende hand van de mens, die actief ingrijpt met intensief beheer, ontstaat zo een veerkrachtig ecosysteem dat zichzelf in stand houdt en voortdurend verbetert.

Meerdere locaties, één visie

De BosBoerderij werkt op meerdere locaties in Nederland om syntropische landbouw te testen en ontwikkelen. Dit zijn initiatieven in:

• Nijmegen: Hier is de eerste syntropische theetuin aangelegd bij De Stadsnomaden in Dukenburg.
• Hazerswoude Dorp: Hier ontwikkelt de regeneratieve boomkwekerij De Koperwiek samen met partners een educatief centrum en showcases van agroforestry.
• Wassenaar: Hier wordt een 0,4 hectare productief syntropisch voedselbos ontwikkeld met tuinderij WIJdehorst op een perceel van Land van Ons.
• Baarle-Nassau: Hier is de verkenning gestart om in samenwerking met de eigenaar van BosBloeiAkker ‘t Puntske een syntropisch plot van 1 hectare te realiseren. Hierbij worden ook lokale studenten uit het middelbaar beroepsonderwijs betrokken.

Deze verspreiding onderstreept De BosBoerderij’s ambitie om lokaal te werken voor een grootschalige verandering. Elk gebied draagt bij aan het gezamenlijke doel van regeneratieve landbouw, waarbij kennis en praktijk op verschillende locaties samenkomen. Door de regeneratief geteelde producten rechtstreeks aan voedselproducenten en detailhandelaren te leveren, draagt De BosBoerderij bij aan een gezonder voedselsysteem en versterkt het de lokale economie.

Levensrijke landschappen en sociale impact

Bij De BosBoerderij staan de natuur en de mensen die hier onderdeel van zijn centraal. Syntropische landbouw herstelt de band tussen mens en natuur. Door middel van deeltijdwerk en leerwerktrajecten krijgen 'BosBoeren' en 'BosBoerinnen' de kans om actief bij te dragen aan het herstel van onze landschappen. In 2024 startte een intensieve cursus als opmaat naar een opleidingsprogramma waarin deelnemers theoretische kennis en praktische vaardigheden opdeden, zoals planten, snoeien, wieden en oogsten.

Deelnemers omschrijven de cursus als “mind blowing” en “life-changing”. Zo verklaarde Xavier Lim, designer, dat de cursus zijn blik op de natuur compleet heeft veranderd. Diana Powell, tuinier en ondernemer, benadrukte hoe de leerstof haar een geheel nieuwe kijk op landbouw gaf. Er waren deelnemers die door het volgen van de cursus zelfs besloten hun baan op te zeggen om een carrière in de regeneratieve landbouw te beginnen.

Duurzaam en financieel haalbaar

De BosBoerderij investeert niet alleen in de ontwikkeling van landbouwpercelen en opleidingen, maar ook in samenwerking. In 2024 werd de basis gelegd voor sterke partnerschappen met beleidsmakers, onderzoekers, boeren en marktpartijen. Dit brede netwerk zorgt ervoor dat kennis en ervaring worden gedeeld en dat best practices worden verspreid. Zo kan syntropische landbouw nog groter worden.

Ook worden nationale en internationale initiatieven opgezet om data te verzamelen over de ecologische, economische en sociale impact van syntropische agroforestry. Deze gegevens zijn belangrijk om te laten zien dat regeneratieve landbouw zowel duurzaam als financieel haalbaar is. Met een sterke monitoring van bodemgezondheid, biodiversiteit en CO₂-opslag worden de voordelen van deze aanpak verder onderbouwd.

Blik op de toekomst

Dankzij steun van Triodos Foundation en de inzet van een gepassioneerd team is er een solide basis gelegd voor de komende jaren. Dit jaar wil De Bosboerderij nieuwe percelen ontwikkelen, zoals het syntropische voedselbos bij WIJdehorst in Wassenaar. Ook wil ze het trainingsprogramma voor toekomstige BosBoeren verder ontwikkelen en uitbreiden. Ten slotte worden monitoringssystemen ingericht om de invloed op de bodem, het water en de biodiversiteit te meten.

De visie van De BosBoerderij is dat landbouw niet langer een bedreiging voor de natuur mag zijn, maar juist moet bijdragen aan het herstel van onze ecosystemen. Door landbouw om te vormen tot een levend ecosysteem waarin mens en natuur in harmonie samenwerken, biedt De BosBoerderij een inspirerend voorbeeld voor een duurzame toekomst.