Dat groene tapijt van gras onder onze voeten is niet alleen een voedingsbron voor koeien. We kunnen dat grasland nog veel meer laten doen. Het is tenslotte ook een hoeder van de bodem, een opslagplaats voor CO2 en een bron van biodiversiteit. Wat als we niet alleen voedsel produceren, maar tegelijkertijd ons ecosysteem versterken?

Dat is precies wat het Louis Bolk Instituut voor ogen heeft. Ze hebben de handen ineengeslagen met Wageningen University & Research om een buitengewoon hoogleraarschap in het leven te roepen dat zich volledig richt op regeneratieve graslandsystemen. Deze positie, vervuld door dr. ir. Nick van Eekeren, wordt het hart van een wetenschappelijke zoektocht naar manieren om grasland nóg nuttiger te maken voor onze planeet. Nick licht dit voor ons toe.

Grasland is meer dan voedsel voor de koe

Nick van Eekeren
Nick van Eekeren studeerde veehouderij in Wageningen en is inmiddels auteur van meer dan 500 publicaties. Foto © Guy Ackermans.

Nick van Eekeren is geen onbekende in de wereld van grasland en veehouderij. Al meer dan 35 jaar doet hij onderzoek naar de wisselwerking tussen grasland, bodem en vee, waarbij de vraag centraal staat: hoe kunnen we landbouwgrond gebruiken op een manier die niet alleen voedsel voortbrengt, maar ook de aarde herstelt? Want hoewel grasland vaak beter scoort op zaken als biodiversiteit en bodemgezondheid dan akkerland, is er nog veel winst te behalen.

Wat het werk van Nick zo bijzonder maakt, is de manier waarop hij verschillende planten in grasland benut, zoals klavers en kruiden. Deze planten voegen niet alleen voedingsstoffen toe aan de bodem en het menu van de koe, ze maken het land ook veerkrachtiger. “Door variatie te creëren, versterken we het vermogen van grasland om ecosysteemdiensten te leveren” , voegt Nick toe.“Dat is goed nieuws voor de koeien, voor de boer, maar ook voor de natuur en het landschap.” 

De koe als bondgenoot van de natuur

Een groot deel van ons grasland wordt gebruikt om vee te voeden. Dat is geen probleem zolang we het goed doen. Want hoewel herkauwers, zoals koeien, gras kunnen omzetten in hoogwaardig voedsel, gaat dat vaak gepaard met negatieve effecten zoals de uitstoot van broeikasgassen en stikstof. “Maar dat hoeft niet zo te blijven”, legt Nick uit. “Door diversiteit in het grasland te brengen en het juiste beheer toe te passen, kunnen we ervoor zorgen dat veehouderij en natuur elkaar versterken.”

In zijn nieuwe rol als buitengewoon hoogleraar wil Nick niet alleen verder onderzoek doen, maar ook promovendi begeleiden die zich onder andere richten op kruidenrijk grasland. Nick zegt hierover: “Samen zullen we boeren, beleidsmakers en onderzoekers de middelen in handen geven om de kracht van grasland optimaal te benutten en de positieve interacties tussen grasland, dieren en natuur te versterken.

Een toekomst vol mogelijkheden

De impact van dit werk reikt verder dan de boerderij. Studenten die worden opgeleid in deze regeneratieve benadering zullen een belangrijke rol spelen in de transitie naar een duurzamer voedselsysteem. Boeren krijgen toegang tot kennis en technieken die hen in staat stellen om met én voor de natuur te produceren. En beleidsmakers kunnen voortbouwen op wetenschappelijke inzichten die hen helpen om toekomstbestendig beleid te ontwikkelen.